VPRO serie De Drie Hoven
Door haar persoonlijke aanpak kan Marijke de ouderen van dichtbij volgen tijdens de moeilijke, verwarrende en emotionele periode. De filmster steeds vrije toegang tot het verzorgingshuis, voor zover de individuele bewoner, familie, medewerker en vrijwilliger met de filmopname instemt.
In juli 2017 start de planvorming over de toekomst De Drie Hoven. Er vinden bijeenkomsten en gesprekken plaats met bewoners, familieleden, mantelzorgers, medewerkers en vrijwilligers. Dit heeft, na afweging van diverse opties, geleid tot het besluit om uit De Drie Hoven te vertrekken uiterlijk eind 2019. Marijke Schonewille is als filmmaakster bij het vertrek uit De Drie Hoven betrokken vanaf april 2018.
‘Ingrijpend en verdrietig’
Ivo van der Klei, bestuurder: ‘Een verhuizing is voor ouderen ontzettend ingrijpend en verdrietig. Bewoners raken van streek en door de war, ongeacht hoe goed je de begeleiding vormgeeft. We willen laten zien wat er gebeurt, we negeren het verdriet niet: iedereen is hier een verliezer. Het gaat ook medewerkers en vrijwilligers niet in de koude kleren zitten. Zij moeten bewoners verhuizen, terwijl ze dat eigenlijk niet willen. Toch kunnen we niet anders.’
Niet geschikt voor verpleeghuiszorg
Het gebouw De Drie Hoven is eigendom van Woonzorg Nederland, Amstelring huurt het. De Drie Hoven is rond 1971 gebouwd als verzorgingshuis. Het besluit van de overheid om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, heeft automatisch tot gevolg dat verzorgingshuizen in Nederland verdwijnen. In de verpleeghuizen komen mensen te wonen die echt niet meer thuis kunnen wonen en dag en nacht intensieve zorg krijgen. De verpleeghuisbewoners zijn veel minder mobiel, dan de ‘jeugdige’ ouderen in de bejaardenhuizen van vroeger. Sommige panden kunnen worden omgebouwd tot verpleeghuis, als de gebouwstructuur dat toelaat. De Drie Hoven is niet geschikt te maken voor de steeds zwaardere wordende zorgvraag.
Alle mogelijke opties onderzocht
Ivo van der Klei, bestuurder: ‘Het is geen lichtzinnig besluit. We hebben een zeer zorgvuldig proces doorlopen waarbij alle mogelijke opties zijn onderzocht. Heel grondig met behulp van deskundigen en met input vanuit Woonzorg Nederland, de cliëntenraad en ook de Gemeente Amsterdam. De cliëntenraad heeft een grote rol gespeeld, ze hebben gedurende het gehele proces kritisch meegedacht, ondersteund door eigen deskundigen.’
Veel ruimte nodig voor intensieve zorgverlening
Een verpleeghuis moet vooral ruim zijn. Ruim genoeg voor gewone en elektrische rolstoelen, rollators, bedlegerige bewoners en het gebruik van tilliften om mensen in en uit bed te helpen. Een goed verpleeghuis heeft brede gangen, grote appartementen met brede deuren, zeer ruime badkamers en brede liften. Je wilt dat het een prettige leefomgeving is, met een aangename temperatuur en voldoende frisse lucht. De Drie Hoven kan niet meer voldoen aan de kwaliteitseisen en strenge brandveiligheidseisen die tegenwoordig worden gesteld. Een toekomstbestendig verpleeghuis is bovendien energiezuinig en technologisch voorbereid op innovatie.
Bestuurder Ivo van der Klei legt uit hoe het besluitvormingsproces is verlopen: ‘Er is keihard gewerkt door de cliëntenraad van De Drie Hoven, door de ondernemingsraad en diverse interne en externe deskundigen en eigenaar Woonzorg Nederland. Met z’n allen hebben we vier mogelijke toekomstscenario’s intensief onderzocht. Het pand is beroemd vanwege de architectuur: binnen De Drie Hoven staan overal betonnen pilaren. De plafonds zijn laag. Zelfs na een grote renovatie kan het geen optimaal gebouw zijn voor verpleging. In het gebouw zit helaas veel asbest. Voor bewoners zou renovatie enorm veel overlast veroorzaken. Ze kunnen niet in hun woning blijven en renovatie zou twee keer verhuizen betekenen. Eén keer naar een tijdelijke locatie en één keer naar de gerenoveerde woning. Die overlast is ingrijpender dan wat we nu hebben besloten: een nieuwe woning zoeken die past bij de wensen van de individuele bewoner. We voeren gesprekken over de individuele woonwens met de bewoner, familie en mantelzorgers. Ook de zorg- en ondersteuningsvraag is belangrijk in die gesprekken.’
Op zoek naar een pand in Amsterdam
‘Met het zorgkantoor is afgesproken dat we het aantal zorgplaatsen mogen behouden. We willen doorstarten in een ander gebouw binnen Amsterdam maar kunnen tot nu toe geen geschikt pand vinden in Amsterdam. Dat is frustrerend, want het is juist de bedoeling dat we méér verpleeghuisplaatsen creëren.’
Lees verder over de besluitvorming, communicatie en begeleiding bij het vertrek uit De Drie Hoven op ‘het vertrek uit De Drie Hoven’.