Caro: ‘Gelijkwaardigheid en wederkerigheid is waar een betekenisvolle rol om draait. Pas als een rol jou iets brengt, wil je die houden.’ Dominique vult aan: ‘Zorg is een relatie, die begint door elkaar te leren kennen. Met toekomstige bewoners voeren we altijd een kennismakingsgesprek. Voorheen was dat een vraaggestuurd gesprek.
Bij 'Betekenisvolle Rollen' voeren we een open gesprek waarin we de bewoner leidend laten zijn. Wat wij doen is vooral goed luisteren, observeren, doorvragen en navragen of we het goed hebben begrepen. Zo komen we erachter wat iemand echt belangrijk vindt.’
Voorbeelden
Het klinkt misschien als een open deur, maar elk mens is een mens, ook als er sprake is van een beperking of dementie. ‘Bij 'Betekenisvolle Rollen' kijken we niet naar iemands beperking. Het gaat erom wie iemand is, welke rol hij of zij wil vervullen,’ zegt Mara. Een paar voorbeelden:
- Een bewoonster met dementie gaat elke week naar de kinderboerderij. Daar leest ze boeken voor aan jonge kinderen. Vroeger was mevrouw lerares. Tijdens het voorlezen is ze weer de juf; een rol die zij ook met haar dementie nog kent.
- Alie werkt in de tweedehandswinkel van een verpleeghuis. Dat ging ze doen vanuit dagbesteding. In het verleden hadden zij en haar man een winkel. De zaak is jaren geleden overgenomen. Alie mist het contact met de klanten. Maar nu is ze weer helemaal in haar element bij de tweedehandswinkel van Bornholm.
- José woont in Floriande en vindt het een hele eer om iets voor zijn huis te kunnen betekenen. ‘Elke eerste maandag van de maand help ik de baas met rondleidingen voor nieuwe bewoners. Ik zit in de cliëntenraad, ik maak grappen om het de mensen hier naar de zin te maken en ik help anderen waar het kan.’ José geeft veel en krijgt daar ook veel voor terug.
Anders denken en doen
Er is nu 3 jaar ervaring opgedaan met 'Betekenisvolle Rollen'. De grondleggers willen ook andere zorg- en hulpverleners helpen met de methodiek, te beginnen bij de eigen organisatie. Mara: ‘Tot nu toe lukt het goed om collega’s enthousiast te maken voor dit idee, maar ze lopen ook tegen de problemen aan waar wij in het begin tegenaan liepen. “Moet ik in het zorgdossier dan vertellen hoe de cliënt zich voelt?” horen we bijvoorbeeld. Werken volgens het principe van 'Betekenisvolle Rollen' gooit een hoop op zijn kop, het is echt een andere manier van denken en omgaan met elkaar.’
Introductiefilm 'Betekenisvolle Rollen'
